ΚΡΗΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Κρητική Διατροφή, γνωρίστε την.

Θα μπορούσαμε να την προτείνουμε ως μέσο πρόληψης της παχυσαρκίας. 

Γυρίστε το χρόνο πίσω και σκεφτείτε…

Ένα άρθρο προς προβληματισμό..

 

Σκέφτηκα να γράψω για τη Κρητική Διατροφή.. ένα κεφάλαιο μεγάλο που όσοι έχουμε την τιμή να ζούμε στα εδάφη της γνωρίζουμε την αξία της και τα οφέλη της στην υγεία μας… Σκεπτόμενη λοιπόν την ιστορία της Παραδοσιακής Κρητικής Διατροφής αντιλήφθηκα πως δεν συγκρίνεται με την Κρητική Διατροφή του σήμερα… αναρωτήθηκα τι μπορεί να έχει αλλάξει.. Έχει αλλάξει η καθημερινότητα μας.. τα θέλω μας.. οι προτεραιότητες μας.. η εικόνα μας .. οι γενικότερες επιλογές μας…

 

Μία μεγάλη μελαγχολία γιατί μόλις άρχισα να γράφω τις αλλαγές δεν μπορούσα να σταματήσω!! Έχετε σκεφτεί ποτέ πως απλά η διατροφή μας είναι το αντίκτυπο της καθημερινότητας μας; είναι ο τρόπος εκτόνωσης μας; Ότι τα τρόφιμα είναι οι φίλοι μας αλλά και οι εχθροί μας..;

 

Ας ευαισθητοποιηθούμε λοιπόν.. όσο είναι νωρίς! Ελάτε μαζί μου να δείτε πως έχω μάλλον δίκιο..

 

Ξεφυλλίζοντας ένα παλιό άλμπουμ φωτογραφιών παρατηρούσα τις διάφορες φωτογραφίες της τότε εποχής… Αν και ασπρόμαυρες αποτυπωνόταν ξεκάθαρα η εικόνα της Κρήτης μας.. Άτομα χαμογελαστά.. δρόμοι καθαροί.. γεμάτοι με πεζούς.. ελάχιστα αμάξια στους δρόμους…οικογένειες να τρώνε όλοι μαζί με ένα πλούσιο τραπέζι γεμάτο με παραδοσιακές λιχουδιές και εδέσματα..

 

Έβλεπαν το φαγητό και το κάθε τους γεύμα ως κάτι ιερό που συνδεόταν άμεσα με την σωματική αλλά και την ψυχική τους υγεία! Σαν μία ευχάριστη ανάμνηση που τώρα πια έχει σβήσει.. Ανήκει στο παρελθόν και απέχει πολύ από την εικόνα του σήμερα…

 

Τι συνέβη τελικά με τη Κρητική Παράδοση; Και πιο συγκεκριμένα.. Τι συνέβη με την Παραδοσιακή Κρητική Διατροφή; …Γυρίστε τον χρόνο πίσω.. κλείστε τα μάτια και ταξιδέψτε μαζί μου…

 

Το μυστικό της καλής υγείας και της μακροζωίας ήταν απλό για τους Κρητικούς που έτρωγαν ότι παρήγαγε η πλούσια γη τους. Φρούτα, λαχανικά, χόρτα, κηπευτικά, όσπρια, τυριά και ψωμί. Αρωμάτιζαν τη γεύση με θαυμάσια αρωματικά φυτά, παρασκεύαζαν γλυκίσματα με μέλι και πετιμέζι, και συνόδευαν το γεύμα τους με καλό κρητικό κρασί.

 

Τόσο απλό αλλά στην εφαρμογή μάλλον κάτι δυσκόλεψε….

 

Ας δούμε αρχικά τα χαρακτηριστικά παραδοσιακής Κρητικής Διατροφής και τις επιδράσεις τους στην υγεία μας…

 

Όχι μόνον προστατεύει την καρδιά, αλλά βοηθά στην καλή λειτουργία πολλών οργάνων. Δρα ευεργετικά σε μια σειρά ασθενειών, πχ. μειώνει τη χοληστερόλη, έχει αντιοξειδωτική δράση, προστατεύει από καρκίνους και βοηθά στη λειτουργία του ήπατος. Ιδανικό για διατροφή ανθρώπων πάσχοντες από διαβήτη.

 

Όχι μόνον δίνουν ωραία γεύση αλλά προσφέρουν και διάφορες αντιοξειδωτικές ουσίες στον οργανισμό. Μάλιστα στις παλιότερες γενεές πολλά από αυτά, τα χρησιμοποιούσαν σαν φάρμακα σε διάφορες παθήσεις.

 

Χαρακτηριστική πηγή τους, το ασβέστιο και τα κεκορεσμένα λιπαρά. Επίσης, περιέχονται στα τυριά πολλές βιταμίνες (Α, Β1, Β2, Β3, Β6, φιλικό οξύ), όπως συμβαίνει και με τα βασικά μέταλλα και με τα αμινοξέα.

Είναι πλούσια πηγή βιταμινών και μετάλλων αλλά και φυτικών ινών που βοηθούν στη λειτουργικότητα του εντέρου και στην πρόληψη καρδιοπαθειών και άλλων παθήσεων.

 

Σιτάρι, κριθάρι και σίκαλη: Οι ίνες που περιέχει το παραδοσιακό ψωμί βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία του εντέρου, και ιδιαιτέρως του πάχος εντέρου. Το πλήρες ψωμί έχει μεγαλύτερες ποσότητες βιταμινών του συμπλέγματος Β, που είναι απαραίτητες για τη σωστή λειτουργία του νευρικού συστήματος.  Ακόμη, λέγεται πως το πλήρες ψωμί πιθανόν προλαμβάνει τον καρκίνο του γαστρεντερικού σωλήνα, ιδιαιτέρως του παχέος εντέρου.

 

Ένα μυστικό υγείας των Κρητικών για τις βιταμίνες (Α, Β1, Β2, Β3, Β6 κ.α.) του. Οι ξηροί καρποί είναι ακόμη μια αγαπημένη γεύση για τους Κρητικούς. Πλούσιες πηγές λινολεϊκού και λινολενικού οξέος, απαραίτητα για τη λειτουργία όλων των κυττάρων, αποτελούν αληθινή ασπίδα για την ομαλή λειτουργία της καρδιάς.

 

Περιέχει σάκχαρα διάφορα της γλυκόζης που το καθιστούν ικανό να χρησιμοποιείται ακόμη και σε περιπτώσεις σακχαρώδους διαβήτη. Είναι μια τροφή πλούσια σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικές κατά του καρκίνου ουσίες. Η κυριότερη βιταμίνη του (Ε) μαζί με άλλες ουσίες, χρησιμεύει για να απομακρύνει από τον οργανισμό τα βλαβερά προϊόντα που προέρχονται είτε από τον ίδιο τον μεταβολισμό είτε από επίδραση εξωγενών παραγόντων, όπως το κάπνισμα, οι ακτινοβολίες και διάφορες καρκινογόνες ουσίες.

 

Φυτικές ίνες, βιταμίνες και θρεπτικές ουσίες, απαραίτητες για τον άνθρωπο. Τα λαχανικά βοηθούν στην ομαλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος και προσφέρουν βιταμίνες απαραίτητες για το μεταβολισμό διαφόρων ιστών όπως π.χ. η Β12 για την παραγωγή του αίματος.

 

ΠΟΣΟ ΩΦΕΛΙΜΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟ ΑΠΛΗ ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΤΗΝ ΞΕΧΑΣΟΥΜΕ;;

Πολλές επιστημονικές μελέτες έχουν πολύ δυσάρεστα δεδομένα για την υγεία του κρητικού πληθυσμού, που σχετίζονται με τη διατροφή του. Πρόωροι θάνατοι, αυξημένα ποσοστά παχυσαρκίας και διατροφικών διαταραχών έχουν πάρει επιδημικές διαστάσεις.

 

Βασικό μας λάθος; Αυξημένη ποσότητα και συχνότητα κατανάλωσης κρέατος και άλλων ζωικών προϊόντων.

Θα παρουσιάσω και πιο πρακτικά (σε μορφή πίνακα) πολλές ουσιώδεις αλλαγές στον τρόπο ζωής μας που κάθε άλλο από καλό μας κάνουν…

Αλλαγές στον τρόπο ζωής:

 

Εχθές	Σήμερα
Η οικογένεια έτρωγε μαζί.	Τρώει ο καθένας μόνος του.
Μητέρες στο σπίτι.	Οι περισσότερες μητέρες εργάζονται.
Οι μερίδες ήταν μικρές.	Οι μερίδες είναι ανεξέλεγκτες.
Κοινωνικότητα ατόμων.	Απομόνωση και περιορισμένος ελεύθερος χρόνος.
Σωστά πρότυπα διατροφής βασισμένα στις παραδόσεις μας.	Αμέλεια και συχνή επιλογή Fast Food και άλλων βιομηχανοποιημένων προϊόντων.
Πολλά και θρεπτικά γεύματα σε καθημερινή βάση.	Λίγα και λιπαρά γεύματα.
Διάφορα παιχνίδια στη γειτονιά-δρόμους από παιδιά και εφήβους.	Παιχνίδια σε υπολογιστές-play station κ.α.
Καθημερινό περπάτημα ή άλλο είδους άσκησης.	Χρήση μεταφορικού μέσου (ακόμα και για μικρές αποστάσεις).
Το μάθημα της Φυσικής Αγωγής υποχρεωτικό στα σχολεία τουλάχιστον 4 φορές την εβδομάδα.	Το μάθημα της Φυσικής Αγωγής είναι  2-3 φορές την εβδομάδα σήμερα.

 

Δείτε και αυτό..

 

Ένα ενδεικτικό διαιτολόγιο παραδοσιακής και σύγχρονης Κρητικής Διατροφής- Σχολιασμός

Μήπως σας θυμίζει το δικό σας διαιτολόγιο;;

 

ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗΣ ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣΠΡΩΙΝΟΓΑΛΑΨΩΜΙ-ΕΛΙΕΣ Ή ΕΛΑΙΌΛΑΔΟΦΡΟΥΤΟ

 

• ΔΕΚΑΤΙΑΝΟ: ΦΡΟΥΤΑ – ΣΤΑΦΙΔΟΨΩΜΟ ή ΠΑΞΙΜΆΔΙ
• ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΌ: ΧΟΡΤΑ ΕΠΟΧΗΣ –ΨΆΡΙ Ή ΚΡΕΑΣ- ΨΩΜΙΕΛΑΙΌΛΑΔΟ ΚΡΑΣΙ
• ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΟ: ΓΙΑΟΥΡΤΙ- ΜΕΛΙΦΡΟΥΤΟ-ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ
• ΒΡΑΔΙΝΟ: ΝΤΑΚΟΣ
• ΠΡΟ ΥΠΝΟΥ: ΓΑΛΑ

 

ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΟ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

 

• ΠΡΩΙΝΟ: ΚΑΦΕΣ, ΜΠΙΣΚΟΤΑ ΕΜΠΟΡΙΟΥ
• ΔΕΚΑΤΙΑΝΟ: ΤΥΡΟΠΙΤΑ Ή ΆΛΛΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΜΠΟΡΊΟΥ
• ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΌ: ΠΑΤΑΤΕΣ ΤΗΓΑΝΗΤΕΣ – ΜΠΈΙΚΟΝ Ή ΤΗΓΑΝΗΤΟ ΚΡΕΑΣ, ΨΩΜΙ – ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΟ
• ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΟ: ΓΛΥΚΟ Ή ΧΥΜΌ ΕΜΠΟΡΊΟΥ
• ΒΡΑΔΙΝΟ: BURGER – ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΟ

** (ΤΑΚΤΙΚΑ: ΜΟΝΟΝ ΒΡΑΔΙΝΟ ΓΕΥΜΑ)

 

…εάν όχι το δικό σας, μήπως σας θυμίζει το διαιτολόγιο του παιδιού σας; Ή μήπως το διαιτολόγιο των περισσότερων σύγχρονων Ελλήνων;;

 

Ύστερα από όλα αυτά…είπα να ξεφυλλίσω ένα πρόσφατο άλμπουμ φωτογραφιών…

 

Έγχρωμες πια φωτογραφίες.. με στυμμένες πόζες χωρίς ουσιώδη χαμόγελα και αυθορμητισμό.. οι δρόμοι γεμάτοι αμάξια…Παρέες να τρώνε σε διάφορα εστιατόρια και fast food.. όλοι να κρατάνε κάτι στο χέρι…άλλος τον χαρτοφύλακα του.. άλλος την σάκα του.. άλλος τον υπολογιστή του.. έντονο stress που φαίνεται στα πρόσωπα όλων! Έντονη πίεση που μας έχει δημιουργήσει προσωπεία που δεν είμαστε εμείς! Σαν μάσκες που απλά τις φοράμε για να ταιριάζουμε με τους υπόλοιπους;.. για να μην μας πούνε διαφορετικό ή ντεμοντέ!!!

 

Έχετε σκεφτεί ποτέ πως η μάσκα που φοράτε δεν σας ταιριάζει; Πως η λύση στα διάφορα προβλήματα σας μπορεί να είναι δίπλα σας και απλά να μην την βλέπετε γιατί σας εμποδίζει εκείνη;;

 

Πετάξτε την και μαζί με αυτήν πετάξτε και ότι άσχημο σας φορτίζει.. Γυρίστε σελίδα και θυμηθείτε τις παλιές καλές στιγμές της Κρήτης μας, με όσα την εμπερικλείουν (όπως η διατροφή) που σας ταιριάζουν .. σκεφτείτε και νέες επιλογές με το δικό σας όμως πρόσωπο και τον δικό σας νου. Περάστε το μήνυμα αυτό και στα παιδιά σας!!! Πιστέψτε με αξίζει!!!

 

Πάψτε να βάζετε πρότυπα και να βάζουν και αυτά (τα παιδιά σας) που ουσιαστικά δεν σας ταιριάζουν!!! Ο καθένας είναι διαφορετικός από τους γύρω του και κατ’ επέκταση ξεχωριστός!!!!

 

• Βγείτε στον δρόμο να περπατήσετε
• Φυτέψτε στο κήπο σας διάφορα λαχανικά και φρούτα (και εάν δεν έχετε κήπο, βάλτε γλάστρες στο μπαλκόνι σας και φροντίστε της- π.χ. βασιλικό, ρίγανη, θυμάρι κλπ)
• Πετάξτε τα αναψυκτικά και τα είδη περιπτέρου από τα ντουλάπια σας. Αντικαταστήστε τα με φρούτα και άλλα υγιεινά σνακ (παστέλι, ξηροί καρποί ανάλατοι, παξιμάδι, δημητριακά ολικής κ.α.).
• Αγοράστε περιοδικά περί υγείας και ευεξίας και όχι μόνο για μόδα και για εμφάνιση.
• Αγαπήστε το σώμα σας όπως αυτό και αν είναι
• Βάλτε κοντινούς στόχους που σύντομα μπορούν να επιτευχθούν..
• Χαμογελάστε στον περαστικό ακόμα και εάν εκείνος δεν σας χαμογελάσει
• Πείτε καλημέρα και καληνύχτα πιστεύοντας σε αυτό και όχι επειδή πρέπει
• Αγοράστε στο παιδί σας ένα βιβλίο ή επιτραπέζιο παιχνίδι και όχι τάμπλετ ή ηλεκτρονικά παιχνίδια

 

Απλές συμβουλές…

Αλλά τόσο Χρήσιμες….

 

Ίσως έτσι καταλάβουμε την πραγματική αξία της ζωής μας.

Όταν το καταφέρουμε αυτόματα θα φτιάξει και η διατροφή μας και η φυσική μας κατάσταση και οι σχέσεις μας αλλά και οι γενικότερες επιλογές μας.

Ας φτιάξουμε μία ποιοτική ζωή γεμάτη με χαμόγελα καρδιάς!!

 

Εγώ πάντως αρχίζω να βγάζω πάλι ασπρόμαυρες φωτογραφίες…αληθινές…

Πιστέψτε με έχουν πολλά περισσότερα χρώματα από ότι οι έγχρωμες των άλλων άλμπουμ μου….

Κάντε την αρχή.. στην πράξη θα καταλάβετε πως έχω δίκιο! Είμαι σίγουρη!!!

 

Καλή πορεία σε ότι κάνετε…

 

 

Ειρήνη Μασαούτη

Πτυχιούχος Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

Πρόεδρος Κρήτης , της ΕΔΔΕ (Ένωσης Διαιτολόγων-Διατροφολόγων)

Σύμβουλος Συστημικής Θεραπείας